خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و هنر: اجرای نمایشنامه‌های نیل سایمون در ایران طرفداران زیادی دارد و بسیاری از کارگردان های تئاتر علاقمند هستند آثار این نمایشنامه نویس طنزپرداز آمریکایی را روی صحنه ببرند. مدتی قبل اجرای نمایش "پسران آفتاب" که از جمله نمایشنامه‌های شناخته‌شده نیل سایمون است به کارگردانی سیامک صفری در سالن اصلی تئاتر شهر و فرهنگسرای نیاوران به پایان رسید.
از اول مهرماه نیز رحمان سیفی آزاد بعد از 12 سال دوری از تئاتر با نمایش "شایعات" نوشته نیل سایمون به دنیای کارگردانی بازگشته است. این نمایشنامه برخلاف آثار دیگر سایمون در ایران زیاد شناخته‌شده نیست و به تازگی ترجمه شده است اما مثل دیگر آثار این نویسنده با نگاهی طنزآمیز به موقعیت چند آدم جدی نگاه می کند.
سیفی آزاد در سال‌هایی که از کارگردانی آثار نمایشی دور بوده به عنوان ناظر کیفی، تهیه کننده و مدیر در سینما و تلویزیون فعالیت می کرده است. وی در حال حاضر مدیر گروه مجموعه های تلویزیونی شبکه یک و مدیر گروه فیلم و نمایش شبکه 4 سیما است. با این مدیر و کارگردان تئاتر درباره دلایل دور بودنش از تئاتر در سال‌های اخیر و چگونگی انتخاب نمایشنامه "شایعات" و انتخاب بازیگران نمایش گفتگویی انجام داده‌ایم که در ذیل آمده است.
*شما نزدیک به 12 سال از کارگردانی تئاتر دور بودید. برای بازگشت به این عرصه چطور شد نمایشنامه "شایعات" و نیل سایمون را انتخاب کردید؟
- دوری من از تئاتر به لحاظ اجرایی بوده است اما در طول این مدت ارتباطم را با تئاتر با حضور در پست های مدیریتی حفظ کردم. البته در همین دوران هم مانند بسیاری از اهالی تئاتر به دنبال اجرای اثری بودم. متن هایی را ارائه دادم که تصویب نشد و مدتها هم به دنبال سالن مناسب می گشتم. در دوره حمید شاه آبادی 4 متن ارائه دادم که همگی هم ایرانی بودند اما اجرای هرکدام به دلایلی منتفی شد.
شاه آبادی به من پیشنهاد یک طرح دفاع مقدسی را داد من هم بر اساس خاطرات زهرا حسینی در کتاب "دا " طرحی را نوشتم و می خواستم به صورت اپرا اجرایش کنم اما شرایطش هیچگاه فراهم نشد و نتوانستیم سالن مناسبی پیدا کنیم. باز هم تلاش کردم که متنی را اجرا کنم بنابراین نمایشنامه های "کوریولانوس" و "مردی برای تمام فصول" را پیشنهاد دادم که آخری طرحش هم تصویب شد ولی هیچ موقع شرایط مناسب و سالن برای اجرایش فراهم نشد.
به هر حال اواخر سال گذشته نمایشنامه "شایعات" را برای اجرا پیشنهاد دادم چون با توجه به شرایط اجتماعی جامعه احساس می کردم مردم به نمایش‌های طنز و خندیدن همراه با تفکر احتیاج دارند. متن تصویب شد و خوشبختانه مجید سرسنگی هم پیشنهاد اجرا در ایرانشهر را به ما داد و الان داریم به شکل خصوصی این نمایش را اجرا می کنیم.
*"شایعات" چه ویژگی داشت که تصمیم به اجرای آن گرفتید؟
- "شایعات" متنی است که در همه جای دنیا می تواند با مردم ارتباط برقرار کند چون شایعه در همه جای دنیا وجود دارد و در ایران هم به دلایل مختلف زیاد شده است. نمایشنامه "شایعات" را به دلیل اینکه هم فضای کمدی خوبی دارد و و هم می تواند ارتباط خوبی با مخاطب ایرانی برقرار کند برای اجرا انتخاب کردم.
مثل همه کارهای نیل سایمون این نمایشنامه دارای طنز موقعیت و کلامی توام با هم است اما به لحاظ تماتیک به تفکر مردم ما نزدیکتر است. در نمایشنامه های دیگر نیل سایمون ویژگی های جامعه امریکا به لحاظ مضمونی و کلامی تصویر می شوند که البته در "شایعات" هم این اتفاق می افتد اما تم مرکزی آن که شایعه پردازی است با مخاطب ایران مانوس‌تر است. به همین دلیل تصور می کنم مخاطب ارتباط خوبی با این اثر برقرار کند.
*اجرای نمایش چه تغییراتی نسبت به متن اصلی پیدا کرده است؟
- متن نمایشنامه برای اجرای عمومی تلخیص شده است. فکر می کنم اجرای کامل نمایشنامه حدود دو ساعت و 20 دقیقه می شد اما اجرای ما از دو پرده تبدیل به یک پرده شده و داستان در مدت زمان 100 دقیقه روایت می شود.
* ابتدا قرار بود بهاره رهنما در این نمایش حضور یابد و شما یکی از نقش های مرد نمایشنامه را به زن تبدیل کرده بودید اما بعد از کنار رفتن رهنما، جواد عزتی جایگزین وی شد.
- حضور رهنما به دلیل ویژگی‌های کاراکتری اش بود اما فشردگی وضعیت کاری‌اش و قول هایی که از گذشته برای حضور در آثار مختلف داده بود باعث شد نتوانیم با هم همکاری کنیم. فقط به دلیل حضور رهنما ما نقش مرد را تبدیل به زن کردیم اما چون این اتفاق نیفتاد مثل نمایشنامه اصلی همان نقش را یک مرد یعنی جواد عزتی اجرا می کند. رهنما بازیگر بسیار خوبی است و بسیار هم با ما همراه بود اما شرایط فشرده تمرین ما اجازه این همکاری را نداد.
*برای اجرای این اثر از حضور بازیگرانی که در نقش های طنز حضور دارند مثل مجید صالحی و جواد عزتی در کنار بازیگرانی که کمتر تجربه بازی در این نقش ها را داشته اند مثل نگار عابدی، احمد ساعتچیان، رویا میرعلمی و سعید چنگیزیان استفاده کردید. آیا متن نمایشنامه اقتضا می کرد که از بازیگران جدی استفاده کنید یا این بازیگران ویژگی هایی داشتند که تشخیص دادید مناسب ایفای نقش در این نمایش هستند؟
- کاراکترهای"شایعات" آدم های جدی هستند که در موقعیتی طنز قرار می گیرند پس قرار نیست با حضور بازیگران به هر ترتیب از تماشاگر خنده بگیریم. شاد بودن خودش کافی است و لزوما قرار نیست تماشاگران به هر نحوی بخندند. این نمایش موقعیت های کمدی بسیار جذابی دارد که امیدوارم ما از پس انتقالش برآمده باشیم و مخاطب با رضایت از سالن نمایش خارج شود. این نمایش موقعیتهای بالقوه ای دارد که ما تلاش کردیم آنها را تبدیل به فعل کنیم. بازیگران در این نمایش کاملا بر اساس ویژگی کاراکترها انتخاب شدند. در واقع پیشنهاداتی که متن اصلی و ویژگی های کاراکترها به من می داد باعث شد به سراغ این بازیگران بروم.
اجرای این اثر نمایشی از اول مهرماه ساعت 20:30 در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر آغاز شده است. در این نمایش احمد ساعتچیان، مجید صالحی، جواد عزتی، سعید چنگیزیان، نگار عابدی، رویا میرعلمی، فهیمه امن‌زاده و بهرام افشاری به ایفای نقش می‌پردازند.
همچنین در این اثر رضا گوران به عنوان مشاور کارگردان، منوچهر شجاع طراحی صحنه، گلناز گلشن طراحی لباس و نیما دهقان به عنوان تهیه کننده سیفی آزاد را همراهی می‌کنند.
گفتگو از آروین موذن‌زاده
نظر شما